Từ thời Cổ đại, lịch sử quảng cáo ngoài trời đã bắt đầu manh nha và phát triển ngày càng mạnh mẽ đến tận ngày nay và cả trong tương lai. Hoạt động này có vai trò vô cùng to lớn, đóng góp rất nhiều vào sự phát triển của xã hội. Mặc dù đã xuất hiện rất sớm nhưng lịch sử quảng cáo ngoài trời vẫn còn là điều bí ẩn với nhiều người. Hãy cùng khám phá xem nguồn gốc của hình thức marketing này có gì thú vị trong bài viết sau đây.

Xem thêm:

1. Nguồn gốc của quảng cáo ngoài trời

“Cái nôi” đầu tiên của quảng cáo ngoài trời chính là vùng đất Ai Cập cổ đại – nơi có trình độ dân trí mặc dù sơ khai nhưng rất thông minh và sáng tạo. Một trong những hình thức đầu tiên của hoạt động quảng cáo ngoài trời là việc nhà nước khắc những hình ảnh, ký hiệu chữ tượng hình lên bề mặt các phiến đá bằng phẳng. Sau đó, những phiến đá này được đặt ở khắp các tuyến đường và khu vực công cộng nhiều người qua lại, nhằm mục đích phổ biến quy định, luật lệ hoặc những điều mà nhà nước muốn phổ biến đến người dân.

Có thể nói, mặc dù đã hình thành từ rất lâu (khoảng năm 3000 TCN) nhưng người Ai Cập cổ đại vẫn khiến chúng ta vô cùng thán phục, “ngả mũ” gọi hai chữ “bậc thầy” trong lĩnh vực quảng cáo ngoài trời.

Những ký tự, hình vẽ trên các phiến đá đã đặt nền móng đầu tiên cho hoạt động quảng cáo ngoài trời.

2. Quá trình ra đời quảng cáo ngoài trời

2.1. Trên thế giới

Hoạt động quảng cáo ngoài trời được nổ “phát súng” đầu tiên vào năm 1450 khi kỷ nguyên in ấn hiện đại của nhân loại bắt đầu.

Sự ra đời của kỹ thuật in chữ rời gắn liền với tên tuổi của Gutenberg (1395 – 1468).

Sau đó vào khoảng những năm 1790, một kỹ thuật in mới có tên thạch bản là sự kết hợp của phương pháp in bằng dấu và nước được phát minh. Các doanh nghiệp thời bấy giờ sử dụng những tấm áp phích in bằng phương pháp này để đăng tải các thông tin quan trọng của doanh nghiệp.

Những tấm áp phích này được treo và dán ở khắp nơi, đặc biệt ở những nơi đông người, có mật độ lưu thông lớn. Thế nhưng, chính vì còn ở mức độ sơ khai nên thời tiết chính là điểm yếu nghiêm trọng của hình thức quảng cáo ngoài trời này.

Áp phích in bằng phương pháp thạch bản được biết đến là hình thức quảng cáo ngoài trời được ưa chuộng những năm 1790

Áp phích in bằng phương pháp thạch được ưa chuộng những năm 1790

Sự phát triển của nền công nghiệp in ấn nói riêng và nền kinh tế nói chung đã kéo theo sự phát triển của hoạt động quảng cáo ngoài trời. Đặc biệt, tấm poster khổ lớn với diện tích khoảng 15,24 mét vuông (50 feet vuông) lần đầu tiên xuất hiện tại New York (Mỹ) vào năm 1835.

Tấm poster này được đặt ngay tại vị trí cửa ra vào trước rạp xiếc và nhanh chóng “giật spotlight” bởi sự mới mẻ của mình. Kể từ đây, những tấm poster quảng cáo khổ lớn lần lượt ra đời. Có thể nói, đây là sự xuất hiện tiệm cận nhất với các biển quảng cáo ngoài trời hiện nay về nhiều mặt như: màu sắc, hình ảnh, vị trí trưng bày, kích thước,…

Tấm poster khổ lớn đầu tiên gây nhiều sự chú ý trong lần đầu tiên trưng bày tại New York

Khoảng 30 năm sau “cú huých” lớn của tấm poster ở rạp xiếc, ngành công nghiệp quảng cáo ngoài trời chính thức ra đời. Sự kiện năm 1872 khi Hiệp hội Billboards Poster quốc tế Bắc Mỹ (viết tắt: IBPANA) được thành lập với tư cách là một nhóm mở đường cho biển quảng cáo phát triển.

Nối theo sau là Hiệp hội Billboards Poster quốc tế Hoa Kỳ – Canada thành lập tại Chicago năm 1891. Cho đến nay, Hiệp hội này vẫn duy trì hoạt động ở quy mô ngày càng lớn với tên gọi được rút ngắn: Hiệp hội Quảng cáo Ngoài trời Mỹ (Outdoor Advertising Association of America – OAAA) và logo đã được thay đổi từ “Outdoor Advertising” thành “Out of home advertising”.

OAAA là tên viết tắt của Hiệp hội Quảng cáo ngoài trời Mỹ được thành lập năm 1891 tại Chicago

2.2. Tại Việt Nam

Trước năm 1945, Việt Nam vẫn là một nước thuộc địa, chịu sự đô hộ của thực dân Pháp nên quảng cáo ngoài trời có phần nhiều bị ảnh hưởng và kế thừa các kỹ thuật in ấn, phong cách quảng cáo của Pháp.

Những tấm biển quảng cáo, áp phích “đời đầu” khá nhạt nhòa, bị hạn chế khi ít có sự đầu tư về hình ảnh minh họa, màu sắc đơn điệu vì chữ viết, câu từ mới là thứ được tập trung chau chuốt. Vì tính chất bối cảnh lịch sử, điều kiện đất nước nên đối tượng chủ yếu mà các tấm quảng cáo của các nhãn hàng nước ngoài, các tập đoàn hay doanh nghiệp lớn nhắm đến là tầng lớp thượng lưu, người có chức quyền, quý tộc.

Hình ảnh biển quảng cáo được sử dụng ở Việt Nam trước năm 1945

Sau giải phóng, đất nước lại phải đương đầu với khó khăn mới là sự xâm lược của Đế quốc Mỹ nên trong dòng chảy lịch sử quảng cáo ngoài trời của Việt Nam vẫn in hằn dấu ấn Mỹ, đặc biệt là Sài Gòn. Biển quảng cáo, áp phích trưng bày nhiều khắp mọi nơi như trên đường phố, nóc các ngôi nhà,… Bảng biển quảng cáo ở Việt Nam thời kỳ từ 1954 đến trước 1975 cũng đã có sự tiến bộ hơn trước khi hướng sự chú trọng vào hình ảnh, vị trí đặt, màu sắc,…

Những tấm pano quảng cáo trên đường phố Sài Gòn xưa đã có sự chỉn chu và chú ý nhiều vào hình ảnh

3. Dòng chảy phát triển của quảng cáo ngoài trời từ sau thế kỷ 20

3.1. Trên thế giới

Giai đoạn từ sau thế kỷ 20 là thời kỳ hoàng kim của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ hai. Do đó, quảng cáo ngoài trời được xem như một trợ thủ đắc lực cho các ông chủ, các doanh nghiệp, công ty. Từ năm 1912, biển quảng cáo không còn là một sự “tùy hứng” mà đã được đưa vào quy củ, các tiêu chuẩn đã được vạch ra cho các nhà quảng cáo ở đa số các trung tâm thành phố lớn trên thế giới.

Sự phát triển nhanh chóng của ngành quảng cáo ngoài trời đã dẫn đến sự ra đời của Cục quảng cáo ngoài trời quốc tế (The National Outdoor Advertising Bureau – NOAB) vào năm 1915. Cơ quan này ra đời với mục đích kiểm tra các biển quảng cáo; phục vụ, đáp ứng nhu cầu các doanh nghiệp trong lĩnh vực này.

Những năm 1920 – 1930, Quảng cáo ngoài trời (OAI) được thành lập như một hình thức thúc đẩy hoạt động quảng cáo ngoài trời. Sau khi OAI sáp nhập với OAAA, chiến dịch biển quảng cáo của Coca- Cola trong kỳ nghỉ đã tạo được tiếng vang lớn. Ngoài ra, vào thời gian này, Sàn chứng khoán New York chứng kiến lần đầu tiên cổ phiếu của một công ty quảng cáo được niêm yết trên sàn.

Các chiến dịch quảng cáo của các nhãn hàng lớn như Coca- Cola tạo được nhiều dấu ấn cho người tiêu dùng

Sự phát triển nhanh chóng và vượt bậc trong lĩnh vực quảng cáo ngoài trời đã ngày càng khẳng định được vị thế và tầm quan trọng đối với doanh nghiệp. Năm 1962, Công ty quảng cáo ngoài trời trời hàng đầu với trụ sở tại Pháp JCDecaux bắt đầu thực hiện quảng cáo trên nóc các nhà chờ xe buýt.

Nối tiếp những bước tiến lớn đó, các công ty quảng cáo giống như “cá gặp nước” khi tìm ra cách vẽ tin quảng cáo bằng máy tính. Từ đó bước đầu đưa ngành quảng cáo ngoài trời tiến thân trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

Những năm 1920 – 1930, khắp các nhà chờ xe buýt ở Pháp được lấp đầy bởi những tấm biển quảng cáo

3.2. Tại Việt Nam

Sau năm 1975 khi giải phóng hoàn toàn đất nước, nền kinh tế Việt Nam gặp rất nhiều khó khăn và tổn thất nặng nề, Đảng và nhà nước chủ trương thực hiện chế độ bao cấp. Do đó, sản xuất không đủ để cung cấp ra thị trường; mọi vật dụng, vật phẩm đều được trao đổi thông qua hình thức tem phiếu nên quảng cáo nói chung và quảng cáo ngoài trời nói riêng gần như vắng bóng trong thời kỳ này.

Đến những năm 1986, khi nền kinh tế thị trường được cho phép và khởi sắc tại Việt Nam, ngành quảng cáo ngoài trời cũng theo đó mà khôi phục trở lại. Tuy nhiên, hoạt động này vẫn chủ yếu được sử dụng bởi các công ty nhà nước, các doanh nghiệp lớn, các công ty nước ngoài.

Ngành quảng cáo ngoài trời có dấu hiệu “khởi sắc” từ năm 1986 trở đi

4. Quảng cáo ngoài trời ngày nay: Tiến hóa và phát triển mạnh mẽ

4.1. Trên thế giới

Ngày nay, hòa cùng với dòng chảy sôi động của nền kinh tế, quảng cáo ngoài trời trở thành một trong số những ngành phát triển mạnh mẽ. Năm 1990, các thành viên của Hiệp hội OAAA đã đồng ý hạn chế thông điệp quảng cáo sản phẩm và dịch vụ không lành mạnh cho trẻ vị thành niên. Đây là một bước tiến lớn thể hiện vấn đề đạo đức trong lĩnh vực này.

Vào năm 1991, Hội nghị OAAA Centennial được tổ chức ở Washington, DC. Đến năm 1994, OAAA tiến hành sáp nhập với Viện Quảng cáo ngoài trời (OAI).

Một lần nữa vấn đề đạo đức được đề cập khi năm 1999, một thỏa thuận đã được ký giữa các công ty thuốc lá lớn và thị trưởng các bang nước Mỹ cấm quảng cáo thuốc lá đối với hình thức quảng cáo ngoài trời.

Năm 2001, Công ước OAAA được dự kiến sẽ đem ra bàn luận và ký vào tháng 11 tại New York nhưng đã bị hủy bỏ do cuộc tấn công khủng bố ngày 11/9 làm rung động cả nước Mỹ. Năm 2002, cuộc thử nghiệm tính khả thi trong việc phát triển các thang đo đánh giá, xếp hạng quảng cáo ngoài trời bởi Arbitron và Nielsen được thực hiện.

Những bước tiến lớn đã khẳng định tầm quan trọng của ngành quảng cáo ngoài trời

Năm 2005 đã đánh dấu thêm một cột mốc mới trong lĩnh vực quảng cáo ngoài trời khi các bảng quảng cáo kỹ thuật số lần đầu tiên được lần lượt cài đặt, xuất hiện trên các đường phố lớn. Tới năm 2008, OAAA đã tiến hành ra mắt Ủy ban Giải pháp môi trường (CARES) để bàn bạc các giải pháp liên quan đến việc hoạt động quảng cáo ngoài trời không gây tổn hại môi trường.

Trong năm 2012, ngành công nghiệp quảng cáo ngoài trời (OOH) đã trình làng một vị trí thương hiệu mới chú trọng vào sự sáng tạo và tập trung vào sự phát triển bền vững.

4.2. Tại Việt Nam

Từ năm 1986 trở đi, hòa chung vào guồng quay của lĩnh vực quảng cáo trên thế giới kết hợp với sự mở cửa của nền kinh tế thị trường, quảng cáo ngoài trời ở Việt Nam có nhiều khởi sắc đáng kinh ngạc. Sự ra đời của ngành máy in bạt đã hoàn toàn thay đổi nền công nghiệp quảng cáo bởi giá thành rẻ, tính thẩm mĩ và đặc biệt là độ bền cao.

Cho đến nay, quảng cáo ngoài trời ở Việt Nam đã và đang từng bước phát triển và vươn mình mạnh mẽ, thu hút và đóng góp hàng ngàn tỷ USD vào ngân sách quốc gia và GDP đất nước.

Lĩnh vực quảng cáo ngoài trời trong nước có nhiều bước vươn mình mạnh mẽ

5. Một số chiến dịch quảng cáo ngoài trời ấn tượng làm nên lịch sử

5.1. Reebok

Reebok được biết đến là một hãng thời trang chuyên sản xuất những đôi giày chất lượng trao đến tay người tiêu dùng. Trong những cố gắng đẩy doanh thu “giày chạy bộ” lên cao, Reebok đã thực hiện một chiến dịch quảng cáo ngoài trời vô cùng thông minh: “Bạn có đủ nhanh cho ZPump 2.0 không?” vào năm 2016.

Với chiến dịch này, Reebok đã đặt các biển quảng cáo kỹ thuật số gắn kèm các camera cảm biến tốc độ trên khắp đường phố Thụy Điển. Những người chạy qua màn hình đó trong khoảng thời gian cho phép sẽ nhận được phần thưởng là một đôi giày chạy mới của hãng.

Kết quả của chiến dịch sáng tạo này rất thành công và thu hút được một số lượng khách hàng lớn, đem lại doanh thu tăng vọt cho “giày chạy bộ”. Sở dĩ có sự thành công là bởi Reebok biết cách khai thác tâm lý của người đi đường nói riêng, người tiêu dùng nói chung theo một cách rất tinh tế và độc đáo.

Chiến dịch OOH của Reebok đạt được thành công lớn khi biết cách khai thác tâm lý công chúng

5.2. Harry Potter tại Quảng trường Thời đại

Với mục đích kỷ niệm sự đón nhận nhiệt tình của fan trên toàn cầu, ekip Harry Potter đã lên kế hoạch dàn dựng vở kịch trong tập “Harry Potter và Đứa trẻ bị nguyền rủa” ngay trên Quảng trường thời đại.

Những ngôi sao, celeb nổi tiếng cũng được mời đến sự kiện lần này bên cạnh lực lượng fan hâm mộ hùng hậu. Bộ phận truyền thông đã sử dụng các biển quảng cáo màn hình Led ngoài trời kết hợp với hiệu ứng âm thanh chân thật, sống động mang lại trải nghiệm khó quên. Sự kiện này đã thu hút một lượng vô cùng lớn đám đông tập trung trên Quảng trường Thời đại, tạo nên một điều không tưởng.

Hình ảnh poster Harry Potter xuất hiện trên Quảng trường Thời đại trong chiến dịch quảng cáo của ekip

Trên đây là những thông tin chi tiết về chặng đường lịch sử quảng cáo ngoài trời. Với sự xuất hiện lâu đời và dòng chảy phát triển mạnh mẽ, quảng cáo ngoài trời đã và đang tiếp tục thực hiện sứ mệnh của mình, phục vụ nhu cầu truyền thông đem lại doanh thu cho nhiều nhãn hàng, doanh nghiệp trên khắp thế giới.

Quý khách có nhu cầu tư vấn và lắp đặt biển quảng cáo ngoài trời, vui lòng liên hệ với Goldsun Media Group theo thông tin sau: